Iste’dod deganda katta zakovat emas, balki topqirlik — har qanday masalani hal qilishda tasavvur qilishni qo‘llash qobiliyati tushuniladi.

Yangicha fikrlash
Masalan, Benjamin Franklin maktabda o‘qimasdan va mustaqil o‘rganish bilan e’tiborli kashfiyotchi, diplomat, olim, yozuvchi va Amerika ma’rifatining siyosiy arbobiga aylandi.

Albert Eynshteynning taqdiri ham xuddi shu tarzda shakllandi. Bolalikda u gapirishni kech boshlagan. O‘sha vaqtdagi ta’lim tizimiga bo‘lgan isyonkorlik munosabati oqibatida u juda yomon o‘qigan.

Yoki Stiv Jobsni eslang. U ham Eynshteyn kabi go‘zallikning muhimligiga ishongan. U san’at, aniq va gumanitar fanlar bir-biri bilan birlashishi kerak deb hisoblagan.

Qiziquvchanlik
Leonardo da Vinchini eng mashhur daho deb hisoblash mumkin. U rassom sifatida ham, olim sifatida ham fikr yuritgan va shu tufayli u nazariy tushunchalarni tasavvur qila olgan. Uning so‘zlariga ko‘ra, u tajriba va tadqiqotlarga amal qiluvchi bo‘lgan. Uning eng ilhomlantiruvchi fazilati qiziquvchanlikdir.

Masalan, u odamlar nima uchun esnashini, maydoni bo‘yicha aylanaga teng kvadratni qanday qurishni, odamning ko‘zi yorug‘likni qanday qabul qilishini bilishni xohlagan.

Da Vinchi bor va mumkin bo‘lgan hamma narsani, shu jumladan koinot va undagi bizning o‘rnimiz haqida bilishni xohlagan.

Uning qiziquvchanligi ko‘pincha, oddiy odamlar faqat bolalikda o‘ylaydigan narsalarga qaratilgan (masalan, nima uchun osmon moviy).

Da Vinchi daho bo‘lgan, lekin faqat aqlli bo‘lgani uchun emas. U har tomonlama aqlning namunasi hisoblangan, qiziquvchanligi butun atrofga tarqalgan odam bo‘lgan, bu esa hamma narsadan ko‘ra muhimroqdir.